Tong Ren Tang – chińska dieta lecznicza

tong ren tangChińska dieta lecznicza posiada bardzo długą i bogatą historię.

Wspomnijmy choćby starą legendę „Shennong Tastes a Hundred Grasses„, w której znajdziemy opis w jaki sposób starożytni Chińczycy poprzez praktykę odkrywali właściwości pożywienia i leków.

Qin Bowei mówił „Tradycyjna medycyna Chińska i Dietetyka lecznicza powstawały równocześnie poprzez praktykę i doświadczenie każdego dnia. Tysiąc lat p.n.e. za panowania Dynastii Zhou lekarze jednej z czterech specjalności opiekowali się zdrowiem cesarza ordynując mu specjalnie w tym celu przygotowaną dietę”.

Historia

W Okresie Walczących Królestw powstało klasyczne dzieło „The Yellow Emperor’s Internal Classic” zawierające wiele receptur dietetycznych. Mniej więcej w czasach panowania dynastii Qing i Han zostało wydane dzieło „Shennong’s Herbal Classic„, w którym zamieszczono jeden z najwcześniejszych opisów wielu środków leczniczych oraz leków będących jednocześnie lekami samymi w sobie jak i pokarmami np. owoc głożyny pospolitej (Fructus Zizipi Jujubae), nasiona sezamu (Semen Sesami), kłącze pochrzynu (Rhizoma Dioscoreae), winogrono (Vitis), Orzech włoski (Semen Juglandis), bulwa lilii (Bulbus Lilii), świeży imbir (Rhizoma Zingiberis Recens), nasiona łzawicy ogrodowej (Semen Coicis), i inne.

W czasach Wschodniej Dynastii Han, znany już wtedy dobrze lekarz Zhang Zongjing, w swojej książce „Treatise on Febrile and Miscellanous” opisał stosowane z powodzeniem do dzisiaj przsepisy. Są to: „Zupa z korzenia chińskiego arcydzięgla, świeżego imbiru i baraniny” (Danggui Shengjiang Yangrou Tang), „Zupa z bulwy lilii i żółtka” (Baihe Jizihuang Tang), „Wywar ze skóry gołębia” (Zhufu Tang) i inne.

Sun Simiao znany lekarz z okresu Dynastii Tang opisał w księdze „Prescriptions Worth a Thousand Gold for Emergencies oraz w A Supplement to Essential Prescriptions Worth a Thousand Gold for Emergencies” problemy związane z utrzymaniem zdrowia u ludzi w podeszłym wieku poprzez zastosowanie odpowiedniej diety. Dzieła te stanowiły podstawowy kanon w sztuce leczenia dietą. W okresie panowania Dynastii Sui i Tang powstało około sześćdziesięciu dzieł traktujących o zastosowaniu diety w TCM, ale większość z nich, niestety, zaginęła. Pierwszą monografią o dietach leczniczych, mającą duży wpływ na rozwój tej metody leczenia, była książka „Dietotherapy of Materia Medica napisana przez Meng Xiana”.

Żyjący w czasach Dynastii Song Wang Huaiyin i inni lekarze pozostawili liczne przepisy mające zastosowanie w różnych schorzeniach. „A Book on How to Help the Old to Preserve Health and Your Kith and Kin to Prolonger their Lives” napisana przez Chen Zhi to pierwsze dzieło mówiące o zastosowaniu diety w geriatrii. Podkreślono w nim, że jako pierwsza w leczeniu każdej choroby u osoby w podeszłym wieku na początku powinna być zastosowana dieta, a następnie jeśli zawiodła – leki.

Problemami terapii dietą szeroko zajmował się także Hu Sihui za czasów Dynastii Yuan. W swoich „The Principles of Correct Diet” zawarł w niej nie tylko przepisy, lecz także przeciwwskazania do stosowania diety. Szczególnie w niektórych stanach jak np. w ciąży, czy nadużywaniu alkoholu. W czasach Dynastii Ming Li Shizhen w swoim „Compedium of Materia Medica” umieścił przepisy i zastosowanie kleików oraz wina w diecie leczniczej. Dalsze, bardziej szczegółowe przepisy zostały zawarte w „Eight Essais on Life Preservation”. W kolejnych latach monografie o dietach leczniczych zawierały coraz bogatszą liczbę składników. W „Recipe of Suixiju” napisanej przez Wang Shixionga wprowadzono ponad 300 gatunków pokarmów i napojów zaliczanych do 7 grup. Więcej na ten temat napisano w „Analysis of Food and Drink for Treatment of of Diseases Zhanga Mu”, w „Cookbook of Suiyuan” opisano zasady przygotowywania pokarmów, w „Common Saying for Senile Health Preservation” znanej także jako „Jottings on Health Preservation” Cao Tingdonga znalazło się ponad 100 przepisów leczniczych kleików.

Czasy obecne

Obecnie leczenie dietą przeżywa swój renesans a dzieła starożytnych mistrzów wydaje się na nowo, jak np. „Dietotherapy of Materia Medica”, (edycja z 1984 roku), którego oryginał niestety nie dotrwał do chwili obecnej. Dzieło to zostało ponownie opracowane przez Xie Haizhou i Ma Jixingana w oparciu o fragmenty zachowane w różnych starych traktatach medycznych. W ostatnich latach również inne dzieła medyczne zyskały swe reedycje jak np. „Principles of Correct Diet” Hu Sihui z Dynastii Yuan, „Recipe of Suixiju” Wang Shixionga w czasach Dynastii Qing, „Analysis of Food and Drink for treatment of Diseases” Zhang Mu z czasów Dynastii Qing i inne. Traktaty te niewątpliwie miały i mają nadal duży wpływ na przekaz starych zasad diety leczniczej.

W ostatnim dziesięcioleciu wydano kilka monografii na temat diety leczniczej. W 1993 r. wydano książkę znanego lekarza TCM Ye Juquana pod tytułem „Chinese Medcinal Food and Simple Recipes”. Zawierała ona 183 przepisy leczniczych potraw oraz 901 prostych zaleceń dietetycznych. W następnych latach ukazały się takie tytuły jak „Science of Chinese Medicated Diet” Peng Mingquana, „Science of Chinese dietetic Treatment” Qian Bowena, „Popular Medicated Diet” Peng Mingquana i Yang Fana. Później „Menu of Medicated Diet for Nourishment and Health Care” Yu Chang Fanga, „A Practical Nutriology of traditional Chinese Medicine” Jiang Chiao, seria „Chinese Dietetic Treatment Science” Xie Yongxina i Lei Zaiquana i wiele innych o leczniczych właściwościach kleików i wina.

W chwili obecnej do diety leczniczej zalicza się zarówno leki jak i pokarmy oraz napoje. Prowadzi się badania nad skutecznością diet w terapii. W niektórych chińskich szpitalach możemy się spotkać z działającymi oddziałami pobytu stałego, jak też oddziałami dziennymi ze specjalnymi jadłodajniami gdzie stosuje się leczenie dietą. Szpital Tongrentang w Chengdu (prowincja Syczuan) opracował w tym celu 96 rodzajów diet. W Jinan (prowincja Shandong) od 1986 roku swoją działalność prowadzi restauracja Qilu z bogatym zestawem leczniczych diet.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

2 × jeden =