Róża w lecznictwie
Rosa canina L.
Róża, zwana królową kwiatów, stanowiąc symbol piękna, urzekając swym zapachem i barwą. W czasach starożytnych poświęcona była bogini miłości Wenus. Kleopatra uwiodła Antoniusza klęcząc w różach. Rzymianie ucztowali wśród girland z płatków róży. Poduszka wypełniona płatkami róży zapewniała spokojny sen. Była ulubionym pachnidłem Dalekiego Wschodu. Róża występuje w stanie naturalnym na półkuli północnej obejmując swym zasięgiem Europę, Azję i Afrykę Północną. Rodzaj ten obejmuje ponad 200 gatunków. W Polsce najpopularniejsza jest róża dzika (Rosa canina L.). Często spotykana jest pachnąca jabłkami róża rdzawa ( Rosarubiginosa). W górach pospolicie występuje róża alpejska, Rosa pendulina, prawie pozbawiona kolców. Przypuszcza się, że pierwszymi ośrodkami uprawy róż były ogrody Persji, Sumerii i Mezopotamii. Wyhodowano wiele szlachetnych odmian o pięknym kwiatach rozmaitej barwy i kształtu. Róża oferuje nam trzy rodzaje surowców wykorzystywanych w produkcji zielarskiej, aromaterapii, kosmetyce i perfumerii – owoce, nasiona i kwiaty.
Owoce dzikiej róży stosowane są w lecznictwie i przemyśle spożywczym ze względu na wysoką zawartość witaminy C. Rosa canina zawiera około 1.7% witaminy C. Znacznie bogatsze od niej gatunki Rosa beggeriana i Rosa rugosa zawierają odpowiednio 8,7% i 6.8% witaminy C. Oprócz witaminy C owoce róży zawierają witaminy A, B1, B2, E i K oraz flawonoidy, garbniki i kwasy organiczne. W medycynie tradycyjnej ekstrakty z owoców stosuje się w zaburzeniach przemiany materii, w przeziębieniach, stanach rekonwalescencji. W kosmetyce ekstrakty z owoców róży znajdują zastosowanie ze względu na zawartość przeciwutleniaczy jak flawonoidy i witamina C, która dodatkowo stymuluje syntezę kolagenu.
Rosa mosqueta
Z owoców róży pozyskiwane są nasiona, a z nich tłoczony jest wysokowartościowy olej. Olej ten zawiera witaminę E, karotenoidy, sterole oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Najcenniejszy olej jest pozyskiwany z nasion odmiany Rosa mosqueta uprawianej w Chile. Funkcjonuje on na rynku kosmetycznym pod nazwą Rose hips oil. Zawiera około 45% kwasu linolowego, 40% kwasu a -linolenowego i 0.5 – 1% kwasu g-linolenowego. Jak wiadomo wspomniane kwasy nienasycone są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania skóry. Kwas linolowy jest składnikiem cementu międzykomórkowego. Kwas a -linolenowy uczestniczy w produkcji sebum i odgrywa istotną rolę w przemianach lipidowych zachodzących w naskórku. Rose hips oil stosowany jest w fitoterapii do leczenia stanów zapalnych skóry, oparzeń i trudno gojących się ran. Olej ten posiada bardzo cenne właściwości kosmetyczne – odżywia i regeneruje komórki naskórka, wspomaga syntezę kolagenu, łagodzi podrażnienia, w tym również spowodowane opalaniem, zmniejsza przebarwienia, wygładza szorstkość skóry, nawilża i chroni skórę przed utratą wilgoci. Cera w wyniku stosowania kosmetyków zawierających Rose hips oil zostaje odpowiednio nawilżona oraz zabezpieczona przed utratą wilgoci wewnętrznej, staje się bardziej sprężysta dzięki przywróceniu i wspomaganiu równowagi hydrolipidowej.
Objawia się to między innymi wygładzaniem istniejących drobnych zmarszczek. Skóra zyskuje zadbany świeży wygląd, poprawia się jej napięcie. Biologiczne aktywne składniki zawarte w oleju chronią przed działaniem wolnych rodników i odżywiają skórę, spowalniając w ten sposób procesy starzenia. Rose hips oil wpływa istotnie na procesy regeneracji tkanki.
Z kwiatów róży od dawna otrzymywany jest olejek różany. Olejek ten jest niezwykle drogi, gdyż dla uzyskania 1 kg potrzeba aż 4 tony płatków. Dlatego zamiast olejku różanego stosowane są jego substytuty jak olejek geraniowy lub syntetyczne kompozycje zapachowe. Prawdziwy olejek różany stosowany w aromaterapii posiada właściwości antydepresyjne, uspakajające, łagodzi bóle głowy. Stosowany zewnętrznie wykazuje działanie antyseptyczne, przeciwbakteryjne, daje znakomite efekty w popromiennych zapaleniach i martwicy skóry. Ze względu na swoje właściwości olejek różany jest jednym z najwcześniejszych środków kosmetycznych. Początkowo stosowany dla miłego zapachu dzisiaj dodawany jest do kremów i płynów do pielęgnacji cery wrażliwej, suchej zmęczonej. Kremy i płyny zawierające olejek różany działają zmiękczająco, oczyszczająco i regenerująco na skórę. Świetnym środkiem do pielęgnacji cery jest również woda różana, produkt uboczny otrzymywany przy destylacji olejku eterycznego. Woda różana zawiera rozpuszczalne w wodzie komponenty olejku. Już w średniowieczu używana była przez arystokrację do obmywania rąk. Obecnie woda różana stosowana jako naturalny tonik, doskonale odświeża skórę, wspomaga jej ukrwienie, regeneruje kwaśny płaszcz ochronny, łagodzi podrażnienia i doskonale nawilża. Cera po jej stosowaniu uzyskuje różaną świeżość. Może być stosowana do całodziennego nawilżania cery i odświeżania makijażu zarówno latem jak i zimą. Kompresy z wody różanej zmniejszają zaczerwienienie twarzy i zmęczenie oczu. Z tego względu woda różana jest cennym składnikiem płynów do demakijażu oczu.
Mimo olbrzymiego postępu w kosmetyce i kosmetologii, mimo odkrycia i wprowadzenia do preparatów kosmetycznych wielu nowych funkcjonalnych składników, róża, znana od tysiącleci, pozostaje nadal atrakcyjnym komponentem środków pielęgnujących cerę, zapewniając jej świeży, aksamitny wygląd i przedłużając młodość.
Pokrewne tematy:
